PSİKOŞİDDETE MARUZ KALMIŞ ÖĞRETMENLERİN ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ / The examination of the learned helplessness level of the teachers exposing the mobbing
Yazar: CEVRİYE PAYENDE URALDanışman: YRD. DOÇ. DR. ERKAN YAMAN
Sakarya Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Bölümü / Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı / Eğitim Denetimi ve Yönetimi Bilim Dalı
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
248 s.
Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin psikoşiddet ile öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Ayrıca öğretmenlerin, psikoşiddet ile öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin; cinsiyet, mesleki kıdem, branş ve görev yaptığı kurum değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermedikleri de incelenmiştir. Bu araştırmanın evrenini Sakarya ilinin okullarında görev yapan öğretmenler, örneklemini ise bu evrenden random olarak seçilen 400 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler üç ölçme aracı ile toplanmıştır. Bilgi Toplama Formunda; öğretmenlerin cinsiyet, mesleki kıdem, branş ve görev yaptığı kurumu belirlemeye yönelik sorular bulunmaktadır. Psikoşiddet Ölçeği (P.Ö.); katılımcıların psikoşiddet görme düzeylerini değerlendirmek amacıyla Yaman (2009b) tarafından geliştirilen Psikoşiddet Ölçeği kullanılmıştır. P.Ö. Aşağılanma, Ayrımcılık, Cinsel Taciz ve İletişim Engelleri şeklinde dört alt boyuttan oluşan 23 maddelik bir ölçme aracıdır. Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği; katılımcıların öğrenilmiş çaresizlik düzeylerini değerlendirmek amacıyla Peterson ve ark. (1989), Quinless ve Nelson (1988) tarafından geliştirilen, Boysan (2006) tarafından Türkçeye uyarlanan öğrenilmiş çaresizlik ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar şöyledir: Psikoşiddet ile öğrenilmiş çaresizlik arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Aynı zamanda mağdurların yaşadıkları öğrenilmiş çaresizlik halinin psikoşiddetle ilişki düzeyini ortaya koymaktadır. Demografik özellikler açısından mesleki kıdemin öğrenilmiş çaresizlikle ilişkisinde 10?20 yıl arasında görev yapanlarda anlamlı fark olduğu görülmüştür. Ayrıca P.Ö.'nin alt boyutlarından olan (cinsel taciz hariç), aşağılanma, ayrımcılık, iletişim engelleri ve toplam psikoşiddet puanlarının öğretmenlerin branşları açısından da anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Araştırmanın son bölümünde ise araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda sonuç, tartışma ve önerilere yer verilmiş.
