ÖRGÜTSEL DEĞERLERİN MOBBİNG ÜZERİNE ETKİSİ VE BİR UYGULAMA / The effect of organizational values on mobbing and an application
Yazar: MİHRİBAN CİNDİLOĞLUDanışman: PROF. DR. BÜLENT TOKAT
Dumlupınar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Bölümü / İşletme Anabilim Dalı / Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
199 s.
Mobbing, çalışanlar veya işverenler tarafından sistemli, planlı ve sürekli olarak tekrarlanan psikolojik şiddet, baskı veya zorbalık olarak ifade edilmektedir. Amaç, hedef alınan kişiyi sindirmek, yıldırmak, çaresiz bırakarak işten ayrılmaya zorlamaktır. Mobbingin oluşumunda kişisel nedenlerin yanı sıra kültürel faktörler ve örgütsel değerlerde rol oynamaktadır. Kültür, belli bir sosyal yapının, dışsal faktörlerle birlikte iç yapının uyum sürecinde oluşan sorunlara hakim olma ve gereksinimleri karşılarken, geçerliliği ve sürekliliği belirli bir zamanda kanıtlanmış olan, grubun yeni üyelerine algılama, düşünme ve hissetme şeklinde aktarılan, maddi ve manevi yaşam biçimlerini bilinç ve bilinçaltı düzeylerinde yönlendiren varsayımlar ve bunun uzantısı olarak fiziksel çevre ve insan etkileşimine yansıyan simgesel ifadelerin tamamı olarak tanımlanabilir. Değerler ise, bize kültür yoluyla aşılanan bir kavramdır. Bu açıdan değerler, paylaşılmış inançlar veya bireyler tarafından içselleştirilmiş grup normlarıdır. Değerler çoğu kez bireyin inancı, ailesi ve sosyal basamaksal yapıdaki yeri hakkındaki inançlarından kaynaklanır. Tüm kültürler farklı norm ve davranış örüntülerine sahiptir. Bilişsel bir yaklaşımla kültürü, bir grubu diğerlerinden farklılaştıran zihinsel bir programlama olarak tanımlayan Hofstede kültürler arasındaki farklılıkların belirlenmesinde kültürün özelliklerini güç mesafesi, bireycilik ve toplumculuk, erkek ve kadına özgü değerler, belirsizlikten kaçınma olarak açıklamıştır. Bu özelliklerden yola çıkarak, Hofstede, değerlerin hem toplum ve örgütün hem de bireylerin özellikleri olduğunu ve değerlerin bir topluluğun ve örgütün kültürünü belirlediğini, bir bireyin hangi davranışı göstereceğini tahmin edebilmek için hem bireyin hem de o bireyin içinde bulunduğu toplumun ve örgütün kültürel durumunu göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtmiştir. Ayrıca, bir kişinin düşünceleri ve içinde bulunduğu durumu ne kadar doğru bilinirse, o kişinin göstereceği davranış hakkındaki tahminin de o kadar kesin olacağını söylemiştir. Bu tezin amacı, yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda mobbing hakkındaki genel kavramları ortaya koymaktır. Ayrıca güç mesafesi, bireycilik ve toplumculuk, erkek ve kadına özgü değerler, belirsizlikten kaçınma değerlerinden hangisinin mobbing olgusuna yol açtığını belirtmektir.
