HEMŞİRELERİN İŞYERİ ŞİDDETİNE MARUZ KALMA DURUMLARI İLE İŞ DOYUMLARI VE İŞTEN AYRILMA EĞİLİMLERİ / The violence on nurses at workplace and the tendency to leave the job and job satisfaction of nurses
Yazar: NİGAR ÜNLÜSOY DİNÇERDanışman: DOÇ. DR. ASLIHAN ÖĞÜN BOYACIOĞLU ; PROF. DR. SELMA GÖRGÜLÜ
Hacettepe Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı
Doktora
Türkçe
2010
275 s.
Bu çalışma, hemşirelerin işyeri şiddetine maruz kalma durumları ile iş doyumları ve işten ayrılma eğilimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma Ankara'da 2'si Sağlık Bakanlığı, 4'ü üniversite ve 2'si özel hastane olmak üzere toplam 9 hastanede yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 3047 hemşire, örneklemini ise tabakalı rasgele yöntemi ile seçilen 407 hemşire oluşturmuştur. Araştırmanın kapsamına alınan hastanelerden yazılı izin, araştırmaya katılmayı kabul eden hemşirelerden yazılı onamları alınmıştır. Araştırmada ILO, ICN, WHO ve PSI tarafından hazırlanan ?Workplace Violence in the Health Sector? isimli anket formunun dil geçerliliği ve kültürel adaptasyonu gerçekleştirildikten sonraki hali olan "Hemşirelikte İşyeri Şiddeti Anket Formu", "Minesota İş Doyum Ölçeği" ve "İşten Ayrılma Eğilimi" bölümlerini kapsayan "Hemşirelerin İşyeri Şiddetine Maruz Kalma Durumları ile İş Doyumları ve İşten Ayrılma Eğilimleri" adlı anket formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel değerlendirmesinde sayı ve yüzdelik hesapları, aritmetik ortalama ki-kikare testi, bağımsız gruplarda t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre hemşirelerin %67.1'i işyerlerinde en az birkez ya da daha fazla sayıda şiddete maruz kalmışlardır. Hemşirelerin fiziksel şiddete maruz kalma durumları ile medeni durum, hemşire olarak çalışılan süre, çalışılan birim ve çalışılan görev arasındaki, sözlü tacize maruz kalma durumları ile yaş arasındaki, cinsel tacize maruz kalma durumları ile çalışılan birim arasındaki, yıldırmaya maruz kalma durumları ile çalışılan şehirde uyum sorunu yaşamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p?0.05). Hemşirelerin genel iş doyumu puan ortalaması 62.13±13.50'dir. Yapılan istatistiksel değerlendirmede yıldırma davranışına maruz kalan hemşirelerin içsel, dışsal ve genel iş doyumları arasında bulunan fark önemli bulunmuştur (p<0.05). Başka bir kurumda iş bulmanın kolaylık derecesi ile fiziksel şiddete, sözlü tacize ve yıldırma davranışına maruz kalma arasında, yine fiziksel şiddete maruz kalma ile önümüzdeki altı ay içinde işten ayrılma düşüncesi arasındaki fark önemli bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak hemşirelerin işyerinde şiddete maruz kalma oranlarının oldukça yüksek olduğu, maruz kaldıkları şiddetin (özellikle yıldırma davranışları) iş doyumunu etkilediği ve bunun sonucunda işten ayrılmayı düşündükleri belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.
