GENEL LİSELERDE GÖREV YAPMAKTA OLAN YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN YILDIRMAYA İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ

GENEL LİSELERDE GÖREV YAPMAKTA OLAN YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN YILDIRMAYA İLİŞKİN ALGILARININ İNCELENMESİ / A survey of high school teachers' and administrators' perceptions of mobbing

Yazar: BURCİ DİLMAÇ
Danışman: PROF. DR. HOŞCAN ENSARİ
Marmara Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Bölümü / Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı / Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
134 s.

Bu çalışmanın amacı, genel liselerdeki öğretmen ve yöneticilerin yaşadıkları yıldırmanın sıklık derecesi, algılanan nedenleri ve başa çıkma yöntemlerinin belirlenmesidir. Bu bağlamda, ayrıca çeşitli sosyo-demografik değişkenlerin (cinsiyet, yaş, medenî durum, görev, kıdem yılı, okul türü, saldırganın cinsiyeti, saldırganın rolü) bu değişkenlerle bağlantısı da ortaya konmuştur. Öğretmen ve yöneticiler tesadüfi olarak seçilmiş ve 328 tanesi analiz edilmeye değer bulunmuştur. Veriler araştırmacı tarafından toplanmış ve analizinde t testi, ANOVA ve post hoc scheffe istatistik teknikleri kullanılmıştır. Anket sonuçlarına göre yıldırma mağdurlarının %57,9'u kadın, %42,1'i erkektir. Yıldırma mağdurlarının %63,7'si 10 yıl ve altı kıdeme sahiptir. Mağdurların çoğu (%85,7) öğretmenlerdir. Yıldırma yapanların çoğunun (%57) erkek, kadın saldırganların yüzdesinin %31,1 ve geri kalan saldırgaların ise grup olduğu belirlenmiştir. Saldırganların okuldaki görevine ilişkin sonuçlara göre yarısından fazlası (%55,2) okul müdürleri ve müfettişlerdir. Yıldırma davranışları cinsiyete ve özel ya da resmî okulda çalışmaya göre farklılık göstermemektedir. Kadınların algılarına göre yıldırmanın nedenleri kişisel ve pisikolojik nedenlerden kaynaklanmaktadır. 21-30 yaşları arasındaki mağdurlar yıldırmaya iletişimle ilgili nedenlerin yol açtığını düşünmektedir. Evli ve bekâr öğretmen ve yöneticilere göre yıldırmaya mağdur kaynaklı ve kişisel nedenler yol açmaktadır. 1-5 yıl kıdemi olan yıldırma kurbanları yıldırmanın mağdurdan kaynaklandığını düşünmektedirler. Okul müdürlerinin ve müfettişlerin yıldırma yapmasının nedenleri öğretmen ve yöneticilerin algılarına göre iletişime yönelik nedenlerdir. Evli ve bekâr mağdurlar yıldırmayla baş etmek için seslendirme ve örgütü terk etme stratejilerini kullanmaktadırlar. 11-15 ve 6-10 yıl kıdemi olan yıldırma mağdurları yıldırmayla baş etmek için gözardı etme stratejilerini kullanmaktadırlar. Çalışmanın bulguları son olarak literatür ışığında tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.