TURİZM İŞLETMELERİNDE ÇALIŞANLARA YAPILAN YILDIRMA DAVRANIŞLARI / Mobbing behaviours that has been done to employees in the tourism industry
Yazar: OSMAN ÇALIŞKAN
Danışman: Y.DOÇ.DR. MUSTAFA TEPECİ
Mersin Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
122 s.
Bu çalışmada, turizm endüstrisinde konaklama işletmelerinde çalışan personelin iş ortamında yaşadığı yıldırma boyutu görgül (empirical) olarak incelenmiştir. Son yıllarda, yıldırma konusu yönetim alanında önem kazanmasına rağmen, Türkiye'de özellikle turizm sektöründe pek çalışılmamış bir konudur. Bu araştırma, (1) Turizm sektöründe faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde çalışan personelin yıldırma boyutlarını ve düzeyini belirlemeyi ve (2) yıldırma boyutlarının işgörenlerin iş tatmini ve işte kalma niyeti üzerine etkilerini ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. Araştırma, alan araştırması olarak planlanarak konaklama işletmelerinde çalışan personellere uygulanmıştır. Bu kapsamda geliştirilen yıldırma ölçeğinin güvenirlik ve geçerliliği test edilmiştir. Araştırma, Batı Akdeniz, Kapadokya ve Bodrum bölgelerinde faaliyet gösteren 3,4 ve 5 yıldızlı 12 otel işletmesinde çalışan toplam 328 işgörenden toplanan verilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, işgörenler iş ortamında etkileyen yıldırma faktörleri olarak, Yaşam Kalitesi ve Mesleki Duruma Saldırı, tibara Saldırı, Sağlığa Saldırı, ş Arkadaşları Tarafından Tehditler ve Negatif çerikli letişim, Sosyal lişkilere Saldırı ve Etnik Köken ve Dini Görüşle Alay Etme olarak belirlenmiştir. Daha önceki araştırmalarda Leymann (1990) tipolojisine uyan ilk beş faktör dışında, Etnik Köken ve Dini Görüşle Alay Etme faktörü ayrı bir faktör olarak ortaya çıkmıştır. Çalışmanın önemli bir sonucu ise, yıldırma faktörlerinin çalışan personelin iş tatminine ve işte kalma niyeti üzerine etkileridir. Araştırma bulgularıyla, konaklama işletmeleri çalışanlarının yıldırma düzeyi düşük seviyede çıkmıştır. Genelde işyerlerinde yapılan yıldırma davranışları, yaşam kalitesine ve mesleki duruma saldırı ve iş arkadaşları tarafından tehditler ve negatif içerikli iletişim şeklindedir. Yiyecek içecek departmanında çalışan personelin, diğer departmanlarda çalışan personellere göre daha çok yıldırmaya maruz kaldığı tespit edilmiştir. Bekar personel evli personele göre, bayan personel erkek personele göre, lkokul mezunu personel, üniversite mezunu personele göre daha fazla yıldırma yaşamaktadır. Bunun yanı sıra çalışan personelin iş tatmini seviyesi ve işte kalma niyeti seviyesi yüksek çıkmıştır. Bu sonucun, yönetimin işe göre personel seçmesinden, iyi çalışma koşulları ve iyi ücretler, ülkemizin ekonomik şartlarından, konaklama sektörünün özellikleri (ör. eğlenceli olması), ve konaklama sektörü dahil diğer tüm sektörlerinde etkilendiği krizlerden ve buna bağlı olarak işsizlik oranının yüksek olmasından kaynaklandığı ileri sürülebilir.
